رحم و تخمدان و آنچه باید بدانیم

رحم و تخمدان ، رحم مانند یک گلابی وارونه در محوطه لگن و در خط وسط، بین مثانه و رکتوم قرار دارد.

رحم دارای یک تنه و گردن رحم است و مهبل (واژن) در سمت داخل بدن به رحم متصل می‌شود.

رحم دیواره‌های ضخیم عضلانی دارد. در حقیقت این عضلات، قوی‌ترین عضلات بدن یک خانم هستند.

انقباض عضلات است که در هنگام زایمان شدید می‌شود و باعث خروج نوزاد و نیز درد زایمان می‌گردد. زمانی که خانمی حامله نیست رحم تنها حدود 5.7 سانتی‌متر طول و 5 سانتی‌متر عرض دارد.

در حدود 35 گرم وزن می‌باشد اما پس از بارداری ابعاد و وزن رحم افزایش می‌یابد.

دستگاه تناسلی خانم ها از دو بخش، دستگاه تناسلی خارجی و دستگاه تناسلی داخلی است.

دستگاه تناسلی خارجی که بیشتر برای برقراری رابطه جنسی و نزدیکی مورد استفاده قرار می گیرد شامل:

• کلیتوریس.
• لبهای بزرگ.
• لبهای کوچک.
• پرده بکارت.

دستگاه تناسلی داخلی شامل:

• رحم.
• مهبل.
• تخمدانها.
• لوله های فالوپ.

تقسیم بندی فضای رحمی:

فوندوس (Fundus)

قسمتی از رحم که بالاتر از محل ورود لوله‌های رحمی قرار می‌گیرد.

جسم رحم (Body)

این فضا بین فوندوس و ایسموس قرار می‌گیرد.

گردن رحم (Cervix)

فضایی دوکی شکل می‌باشد.

حفره گردن رحم را کانال سرویکال می گویند.

از طریق سوراخ داخلی (Internal Os) با حفره رحم و از طریق سوراخ خارجی (External Os ) با حفره مهبل در ارتباط است.

سطح داخلی رحم از بافتی فعال به نام آندومتر پوشیده شده‌است.

این بافت حساس به تغییرات هورمونی است.

پس از بلوغ تا پیش از یائسگی در هر دوره قاعدگی، ریزش می‌کند و خونریزی ماهیانه (عادت ماهیانه، پریود) را شکل می‌دهد.

پس از پایان خونریزی، این بافت مجدداً تشکیل می‌شود.

تغییرات بافتی آندومتر، فضای رحم را برای پذیرش جنین (در صورت حاملگی) و لانه گزینی آن آماده می‌کند.

سونوگرافی رحم و تخمدان ها به منظور بررسی:

• شکل، اندازه و محل قرارگیری رحم و دو تخمدان
• تغییر شکل در مثانه
• طول و ضخامت دهانه رحم
• بررسی ضخامت اندومتر رحم
• بررسی وجود مایع یا توده در رحم، لوله‌های فالوپ یا نزدیک به مثانه
• بررسی لوله های فالوپ از نظر بارداری خارج از رحم (Ep Pregnancy )
• بررسی زمان به بلوغ نهایی رسیدن دقیق تخمک‌ها و در نتیجه تخمک گذاری
• وجود و محل IUD

سونوگرافی رحم در تشخیص بیماری های زیر موثر است:

• وجود یا عدم وجود بقایای بارداری از سقط یا زایمان
• دوشاخ بودن رحم
• فیبروم رحم
• توده‌های خوش خیم و یا توده‌های بدخیم رحم
• کیست‌های طبیعی و غیرطبیعی تخمدان‌ها
• عفونت‌های لگنی

کیست تخمدان

کیست تخمدان یک کیسهٔ پر از مایع است که در داخل تخمدان یا چسبیده به آن ایجاد می‌شود. گاهی غیر از مایع، مواد دیگری هم در کیست تخمدان وجود دارد، مثل دیواره‌های ظریف یا ضخیم داخل کیست‌ها، خون تازه یا قدیمی، بافت‌های جامد که در این صورت به جای کیست تخمدان به آن تودهٔ تخمدان گفته می‌شود و می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد.

کیست‌ عملکردی یا فانکشنال

کیست‌های تخمدان فیزیولوژیک یا غیربیماری‌زا که همان کیست‌های عملکردی یا فانکشنال (functional) است و نتیجهٔ عملکرد طبیعی تخمدان در روند تولید تخمک است، به دو دسته تقسیم می‌شود:

 1.کیست فولیکولی یا Follicular cyst: به طور معمول هر ماه در تخمدان یک کیست کوچک که فولیکول نام دارد رشد می‌کند. این کیست حاوی سلول تخمک است که در حدود 2 سانتی‌متر از جدار آن پاره و سلول تخمک آزاد می‌شود که آن را تخمک گذاری می‌نامند. اگر این پاره شدن اتفاق نیفتد، مایع فولیکولی در داخل فولیکول تجمع پیدا می‌کند و کیست تولید خواهد شد.

2.کیست لوتئال یا lutein cyst: کیست لوتئال یکی دیگر از انواع کیست‌های عملکردی یا فانکشنال تخمدان است. به دنبال تخمک گذاری، فولیکول در تخمدان تبدیل به جسم زرد می‌شود که اگر در آن‌ تجمع مایع اتفاق بیفتد، کیست لوتئال یا کیست جسم زرد به وجود می‌آید.

کیست تخمدان پاتولوژیک

کیست‌‌های پاتولوژیک (Pathological cysts) یا بیماری‌زا دو نوع خوش‌خیم و بدخیم دارند. کیست‌های تخمدان پاتولوژیک و غیرعملکردی با درمان دارویی رفع نمی‌شوند. کیست‌های تخمدان پاتولوژیک به دو دسته تقسیم می‌شود:

1. کیست درمویید یا Dermoid Cysts: این کیست‌ها معمولاً خوش‌خیم هستند و در واقع رشد کیسه مانند سلول‌های اولیهٔ جنینی است که از بدو تولد ما وجود دارد. این کیسه‌ها می‌تواند در داخل تخمدان هم تشکیل و منجر به ایجاد بافت‌های مختلفی مثل پوست، مو، استخوان، مواد استخوانی مانند دندان، ناخن، غضروف، عصب یا چربی شوند. این کیست‌ها اغلب با جراحی برداشته می‌شوند.
2. کیست آدنوما یا Adenoma Cyst: این کیست‌ها از سلول‌های بیرونی تخمدان که آن را احاطه کرده‌اند، تشکیل می‌شوند و بسیار شبیه کیست فولیکولار هستند. این کیست‌ها معمولاً به جای رشد درون تخمدان، به دیوارهٔ بیرونی تخمدان می‌چسبند. این کیست‌ها نیز خوش‌خیم هستند و به ندرت می‌تواند سرطان‌زا باشند و آنها هم با اغلب با جراحی برداشته می‌شوند.

عارضه‌های ناشی از کیست‌ تخمدان

عارضهٔ آندومتریوز:

در طول یک دوره عادت ماهانۀ طبیعی، پوشش داخلی رحم به نام آندومتریوم به منظور آماده‌سازی برای بارداری شروع به ضخیم شدن می‌کند. اگر در آن ماه باردار نشوید، بدن شما در طول عادت ماهانه، لایۀ آندومتریوم را فرو می‌ریزد و بعد فرایند ضخیم شدن دوباره در دوره بعدی شروع می‌شود. در عارضۀ آندومتریوز به دلایلی که پزشکان به طور کامل نمی‌دانند، بافتی بسیار شبیه به آندومتریوم در خارج از رحم شروع به رشد می‌کند.

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا Polycystic Ovaries:

کیست‌های متعدد نسبتاً خوش‌خیمی که درمان آنها در زنان مختلف بر اساس شرایط آنها کاملاً متفاوت است و به بررسی و آزمایشات دقیق نیاز دارد، اغلب باعث ایجاد عارضه‌ای به نام سندرم تخمدان‌ پلی‌کیستیک یا PCOS می‌شود. زنان در حالت عادی طی هر ماه، تخمک‌گذاری دارند و یک تخمک بالغ‌شده در فولیکول‌های تخمدان آزاد و وارد لوله‌های رحم می‌شود. در مورد زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، میزان بیش از حد هورمون‌های مردانه مانع از بلوغ تخمک و آزاد شدن آن می‌شود و تخمک در داخل فولیکول باقی می‌ماند و به شکل یک کیست می‌شود. بسیاری از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، تخمدان‌های بزرگ‌ شده‌ای دارند که حاوی خوشه‌هایی از این کیست‌هاست.

آمادگی‌های لازم پیش از انجام سونوگرافی رحم و تخمدان ها:

• همیشه قبل از انجام هر گونه کار تشخیص و درمانی، پزشک خود را از سابقه بیماری یا عمل‌های جراحی خود مطلع کنید.
• آب زیاد بنوشید تا مثانه‌ پر باشد. برای پر شدن مثانه نوشیدن آّب، آبمیوه، چای و دیگر نوشیدنی‌ها کافی است.

این سونوگرافی به دو روش، از روی شکم و در مواردی با تشخیص پزشک برای بررسی دقیق تر از طریق کانال واژن (سونوگرافی واژینال) انجام می شود. برای انجام این سونوگرافی (ترانس واژینال یا TVS ) از یک پروپ مخصوص بلند و نازک به درون کانال واژن انجام می‌شود.

 

Visits: 85

غربالگری جنین و روش های نوین آن،کلینک تصویربرداری میلاد غرب

غربالگری جنین و بررسی سلامت جنین با سونوگرافی که دهه ها است در کشورهای پیشرفته انجام میشود از پیچیده ترین بخش های رشته تخصصی رادیولوژی و تصویربرداری پزشکی میباشد .

سونوگرافی تخصصی جنین در ایران

پزشکان متخصص رادیولوژی و سونوگرافی کشورمان  از بهترین پزشکان کشورمان میباشند.

سال های متمادی است که کار سونوگرافی تخصصی جنین شامل سونوگرافی غربالگری سه ماهه اول بارداری (سونوگرافی nt)و بررسی ناهنجاری های جنینی (سه ماهه دوم ) و اکو قلب جنین و آمنیوسنتز و سایر سونوگرافی های ضروری دوران بارداری را انجام میدهند.

و کمک شایانی در جهت کاهش عوارض مادری و جنینی دوران بارداری نموده اند .

تشخیص به موقع

تشخیص به موقع جنین هایی که دارای اختلالات کروموزمی و ساختاری بوده و یا سندرومیک میباشنداز مهمترین کاربردهای سونو گرافی در بارداری است.

اهمیت این موضوع در کشورمان بسیار بیش تر از برخی کشورهای دیگر است.

طبق قوانین و مقررات کشورمان ،محدودیت زمانی خاصی به منظور ارجاع بیماران به پزشکی قانونی جهت ادامه روند درمان در جنین های غیر طبیعی وجود دارد.

نگهداری جنین های غیر طبیعی

با توجه به هزینه های بالای نگهداری جنین های غیر طبیعی و سندرومیک و نیز افزایش استرس و اضطراب والدین و به طور کلی کاهش کیفیت زندگی والدین،سونوگرافی های دوران بارداری و تشخیص به موقع جنین هایی که دارای نقص میباشند از عوامل موثر و بسیار مهم در کاهش هزینه های سلامت و افزایش کیفیت زندگی والدین است .
متاسفانه اخیرا در برخی کلیپهای منتشر شده در فضای رسانه ای ،اطلاعاتی کامل غلط توسط افراد ناآگاه،گفته شده است. که با ابتدایی ترین اصول پزشکی نیز در تناقض است. بنابراین پیشنهاد می کنیم حتما قبل از هرگونه اقدامی که ممکن است سلامتی مادر و یا جنین را به خظر بی اندازد با پزشک متخصص خود صجبت کنید و در صورت نیاز به انجام سونوگرافی های بارداری و جنین در بهترین مراکز سونوگرافی ایران اقدام نمائید.

کلینیک تصویربرداری میلاد غرب

با هدف انجام غربالگري هاي مراحل مختلف جنيني و تشخيص بيماريها و ناهنجاري هاي جنين راه اندازي شده است.

اين كلينيك در حال حاضر يكي از تخصصي ترين مراكز سونوگرافي در زمينه جنين محسوب مي شود.

تمامي متخصصين از اساتيد و اعضاي هيئت علمي دانشگاههاي سطح تهران هستند.
در حال حاضر كيلينيك ميلاد غرب يكي از مراكز مرجع در زمينه تشخيص سلامت جنين محسوب می شود.

بطوريكه موارد مشكوك ناهنجاري جنيني براي تشخيص قطعي و نهايي و تصميم قطعي در مورد ختم يا ادامه بارداري به اين مركز ارجا داده ميشوند .(ما را در اینستاگرام دنبال کنید instagram)

 

Visits: 54

سونوگرافی واژینال و انجام آن در کلینیک میلاد غرب

سونوگرافی واژینال، یک روش تشخیصی با استفاده از تصویر برداری التراسونیک است.

از واژن است و برای بررسی دقیق‌تر اندام های درون حفرهٔ لگن به کار می‌رود.

بیشتر از سونوگرافی شکمی اطلاعات به پزشک می‌دهد.

این نوع سونوگرافی به عنوان سونوگرافی ترنس واژینال هم نامیده می‌شود.

امواج فراصوتی در سراسر دیوارهٔ واژن برای بررسی بافت‌های اطراف واژن آن نیز می‌پردازند.

سونوگرافی واژینال یا سونوگرافی داخلی رحم یک روش تصویربرداری از داخل رحم بیماران است.

در واقع سونوگرافی داخلی واژن، نوعی از سونوگرافی لگن است که پزشک با فرو بردن پروب در واژن بیمار، به بررسی اندام‌های تولید مثل زنانه شامل رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، گردن رحم و مهبل می‌پردازد.

تفاوت سونوگرافی‎واژینال با سونوگرافی‎شکمی چیست؟

فرق سونوگرافی واژینال با شکمی در نحوه انجام تصویربرداری است.

برخلاف سونوگرافی شکم در سونوگرافی واژینال پروب دستگاه حدود 5 الی 8 سانتیمتر وارد کانال واژن میشود.

پروب واژینال با سایر پروب‌های سونوگرافی تفاوت دارد و میله‌ای شکل است.

در واقع سونوگرافی ترانس واژینال (Transvaginal) یک معاینه داخلی از راه واژن است.

کل این پروسه تصویربرداری حدود 15 الی 30 دقیقه طول می‌کشد.

این سونوگرافی‎ در چه مواردی انجام می‎شود؟

برای انجام این سونوگرافی دلایلی متعددی وجود دارد.

باید توجه داشت که سقط جنین در ماههای اول بارداری یکی از شایعترین علل مراجعه به درمانگاههای زنان است.

سونوگرافی واژینال برای بررسی محصولات حاملگی و خونریزی‌های واژینال بسیار مفید است.

معمولا پزشک در مواردی نظیر ذیل از این سونوگرافی استفاده می‌کند:

سقط جنین.

خونریزی‌های بدون علت از واژن.

ناباروری.

درد و عفونت لگن.

تشخیص کیست و فیبروم.

سرطان اندام‌های تناسلی.

بارداری‌های خارج رحمی.

بررسی وضعیت قرارگیری IUD .

چه اندام‌هایی در این سونوگرافی قابل بررسی است

از سونوگرافی واژن برای بررسی وضعیت و بیماریهای اندامهای داخلی زنان به شرح زیر استفاده می شود.
واژن.
دهانه رحم.
رحم.
تخمدانها.
لوله های فالوپ یا لوه های رحم.

مراحل انجام و روش و توضیحات انجام سونوگرافی چیست

بیمار ابتدا باید دراز بکشد و پاهایش را راحت جمع کند به شکلی که کف پاهایش روی تخت قرار بگیرد.

سپس روی سر پروب دستگاه یک کاندوم کشیده شده و بعد آن را با ژل مخصوص آغشته می‌کنند.

سپس آن را وارد واژن می‌کنند.

این پروب امواج صوتی‌ای تولید می‌کند که تصاویر رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ را به پزشک می‌دهد.

در این نوع سونوگرافی مثانه باید خالی باشد و هیچ گونه دردی نیز ندارد.

آمادگی‌ لازم قبل از انجام سونوگرافی واژینال چیست؟

برای انجام سونوگرافی داخل واژینال به آمادگی خاصی نیاز نیست.

معمولا بیمار پس از ورود به اتاق سونوگرافی، لباس پایین تنه خود را در می‌آورد و روپوش مخصوص سونوگرافی را می‌پوشد.

سونوگرافی TVS ممکن است با مثانه پر یا خالی انجام گیرد.

این موضوع به دستورالعمل پزشک معالج بستگی دارد.

معمولا آزمون تصویربرداری داخل واژن با مثانه خالی انجام می‌گیرد.

 

 

Visits: 235

ناهنجاری های جنین ( آنومالی اسکن )

ناهنجاری های جنین ، به طور کلی اکثر جنین ها طبیعی هستند.

همه زنان باردار شانس اندکی دارند تا جنینی مبتلا به محدودیت های فیزیکی یا مغزی به دنیا آورند .

با انجام آنومالی اسکن جنین می توان بسیاری از این ناهنجاری ها را تشخیص داد.

در اکثریت کشورها آنومالی اسکن بین هفته 18-23 بارداری انجام می شود.

در ایران اجازه سقط قانونی در صورت وجود ناهنجاری در جنین فقط تا پایان هفته 18 داده می شود.

لذا انجام سونوگرافی آنومالی اسکن معمولاً در ابتدای هفته 18 و گاهی زودتر درخواست می شود .

به طور کلی آنومالی اسکن به 3 روش انجام می شود :

1. آنومالی اسکن پایه.
2. آنومالی اسکن با جزئیات.
3. آنومالی اسکن پیشرفته همراه با اکوکاردیوگرافی قلب جنین.

در اکثریت موارد درخواست سونوگرافی متخصصین زنان انجام آنومالی اسکن پایه می باشد.

این اسکن شامل:

• بررسی سر و مغز جنین.
• قفسه سینه و قلب.
• حفره شکم و احشاء داخل شکم.
• کلیه ها و اندام ها.
• ستون فقرات.
• بند ناف جنین.

معمولاً انجام آنومالی اسکن پایه حدود 15-20 دقیقه طول می کشد.

در صورت وجود هرگونه مورد غیر طبیعی، متخصص انجام آنومالی اسکن با جزئیات یا پیشرفته را پیشنهاد می کند

انجام آنومالی اسکن با جزئیات زمان بیشتری لازم دارد.

معمولاً 30-40 دقیقه و حتی گاهی بیش از یک ساعت طول می کشد .

آنومالی اسکن پیشرفته همراه با اکوکاردیوگرافی قلب جنین انجام می شود و زمان بیشتر نیاز دارد . .

گاهی موقعیت قرارگیری جنین مناسب نیست.

پزشک از شما درخواست می کند که چند دقیقه قدم بزنید یا شکلات مصرف کنید.

تا جنین در موقعیت دلخواه قرار بگیرد .

چه قسمت هایی از جنین در آنومالی اسکن بررسی می شوند ؟

سونوگرافیست همه ارگان های جنین شما را معاینه می کند.

اندازه گیری های لازم را انجام می دهد که شامل موارد ذیر می شود :

1. بررسی شکل و ساختمان سر و مغز جنین .
2. بررسی صورت جنین از نظر شکاف لب.
3. ستون فقرات جنین ( در مقاطع طولی و عرضی ).
4. معاینه دیواره شکم از نظر احتمال وجود فتق شکمی یا نافی ، بررسی جفت ، طناب نافی و مایع دور جنین .
5. بررسی قلب جنین.
6. باید وجود قلب چهار حفره ای بررسی شود .
7. معده جنین.
8. کلیه های جنین.
9. بازوها ، ساق ها ، دست ها و پاهای جنین بررسی می شوند .

سونوگرافیست انگشتان دست ها و پاها را نگاه می کند. ولی معمولاً آنها را شمارش نمی کند .

 

 

 

 

 

Visits: 94